środa, 2 kwietnia 2014

Wielkie postacie: Silvan S. Tomkins

Laboratorium w San Francisco, lata 60. minionego wieku.
Na ekranie wyświetlane są filmy ukazujące członków dwóch plemion zamieszkujących dżungle Papui-Nowej Gwinei. Z filmów wycięto sceny, na podstawie których widz mógłby wyrobić sobie zdanie o charakterze tych plemion, za to pozostawiono zbliżenia na twarze. Nie widzimy zatem członków obu plemion przy pracy, zabawie, na wojnie, przy odprawianiu rytuałów, oglądamy tylko ich twarze, a na nich zarówno chwilowe wyrazy mimiczne, jak i bruzdy i zmarszczki wyżłobione przez lata. Po zakończeniu projekcji jeden z mężczyzn wskazuje na twarze plemienia South Fore i oznajmia, że należą do ludzi miłych, łagodnych, wyrozumiałych i spokojnych. Następnie pokazuje twarze plemienia Kukukuku i ocenia plemię jako agresywne, gwałtowne, uciekające się do praktyk homoseksualnych. Trafia w sedno. Mimo że nie dysponował uprzednimi informacjami o żadnym z plemion, a z filmów usunięto cały kontekst mogący wskazywać na charakter plemion, mężczyzna potrafił adekwatnie uchwycić cechy obu plemion, opierając się wyłącznie na analizie twarzy. Tym człowiekiem był Silvan Solomon Tomkins (1911-1991), bohater niniejszego postu.

wtorek, 4 czerwca 2013

Kierunki spojrzenia według NLP

NLP, czyli programowanie neurolingwistyczne [Neuro-Linguistic Programming], jest zbiorem technik, które - zdaniem jego zwolenników - są niezwykle skuteczne w odniesieniu do niemal każdej dziedziny: w psychoterapii, w leczeniu niektórych chorób somatycznych (np. alergii), w samorozwoju, a także we wszelkiej działalności wymagającej zdolności negocjacyjnych, odpowiedniej prezentacji, perswazji i manipulacji. Nie interesuje nas tutaj ogólny problem naukowości i skuteczności NLP, lecz jedynie lansowana przez twórców NLP teoria o istnieniu uniwersalnych zależności między kierunkami spojrzenia a rodzajami aktywności i reprezentacji umysłowej.

Przypatrzmy się poniższym rysunkom. Według zwolenników NLP, jeśli nasz rozmówca patrzy w górę i w lewo (z naszej perspektywy) to konstruuje (wyobraża) sobie jakiś obraz, jeśli zaś patrzy w górę i prawo to przypomina sobie obraz. Analogicznie ma być w przypadku dźwięków: spojrzenie w lewo świadczy o konstruowaniu dźwięku, a w prawo o jego przywoływaniu z pamięci. Z kolei spojrzenie w lewo w dół znamionuje doświadczenie o charakterze kinestetycznym, a w prawo w dół wskazuje na dialog wewnętrzny.
















Gdyby proponowane przez NLP relacje między kierunkami spojrzenia a rodzajami aktywności umysłowej były uniwersalne, stanowiłyby Święty Gral wykrywania kłamstwa. Moglibyśmy bowiem sprawdzać na podstawie kierunków spojrzenia, czy ktoś sobie coś przypomina, czy też jedynie coś konstruuje, i czy aktywność umysłowa jest zgoda z werbalnymi deklaracjami. Zdecydowana większość trenerów NLP bezkrytycznie przyjmuje, że kierunki spojrzenia stanowią uniwersalny wskaźnik. A jak jest naprawdę?

czwartek, 21 marca 2013

Błędy w spotach wyborczych cz. 2

Nie jest łatwo stworzyć dobry spot wyborczy. Dotyczy to zarówno kandydatów i dużych partii politycznych rozporządzających pokaźnym budżetem, jak też mniejszych partii i kandydatów lokalnych dysponujących znacznie mniejszymi środkami. O tym, że nawet spore pieniądze nie gwarantują sukcesu, przekonaliśmy się w poprzednim poście, poświęconym analizie błędów w spotach wyborczych SLD. Tym razem zajmiemy się dwoma spotami wyborczymi pewnego kandydata na prezydenta Świętochłowic. Oczywiście będą nas głównie interesowały błędy związane z komunikacją niewerbalną.

poniedziałek, 4 marca 2013

O kłamstwie i jego wykrywaniu

Poniżej zamieszczam rozmowę na temat kłamstwa i jego wykrywania, w której brałem udział. Rozmowa odbyła się 6 lutego 2013 r. w programie "Drugie śniadanie przy kawie" w telewizji RodinTV.
Link do Youtube'a: https://www.youtube.com/watch?v=QBnXDEyhnnU
Zapis wideo można obejrzeć także tutaj:


PS: Osoby zainteresowane dwudniowym, weekendowym szkoleniem z zakresu wykrywania kłamstwa proszę o kontakt na adres: centrum.urthona@gmail.com. Niedługo zamierzamy zorganizować kolejną edycję tego szkolenia otwartego w promocyjnej cenie. Więcej szczegółów na stronie firmy (http://www.centrum-urthona.pl) i po kontakcie mailowym na podany wyżej adres.


sobota, 23 lutego 2013

O pewnej metodzie interpretowania ekspresji mimicznych

Kilka tygodni temu prowadziłem szkolenia z zakresu wykrywania kłamstwa. Jednym z elementów szkolenia jest nauka interpretacji ekspresji mimicznych zarówno pełnych, jak też częściowych i mikroekspresji. Tak się złożyło, że uczestnicy tych szkoleń w większości wykazywali ponadprzeciętny poziom w interpretacji sygnałów niewerbalnych, w tym także ekspresji mimicznych. Zauważyłem, że wielu z nich mniej lub bardziej świadomie stosowało pewną metodę, którą - chociaż sam jej nie używam - mogę polecić niektórym z moich Czytelników. W niniejszym poście przedstawię wspomnianą metodę, napiszę o jej wadach i zaletach, a także postaram się określić, kto może i powinien z niej skorzystać.

sobota, 29 grudnia 2012

Lie to me a wykrywanie kłamstwa

Chyba nic nie wywołuje w kontekście komunikacji niewerbalnej większych emocji niż wykrywanie kłamstwa. Wokół niego narosło tyle mitów i nieporozumień, że wystarczyłoby ich do obdzielenia kilku, a nawet kilkunastu zagadnień. Co więcej, wielu ludzi uznających się za specjalistów w zakresie komunikacji niewerbalnej powiela potoczne - nierzadko błędne - przekonania co do wskaźników kłamstwa.

czwartek, 27 grudnia 2012

Świąteczna reklama

Tegoroczne święta Bożego Narodzenia z wielu względów szczególnie zapisały się w mojej pamięci. Kilka elementów pozostało jednak bez zmian. Jak zwykle w tym okresie, nie oglądałem prawie wcale telewizji. Mimo tego, moją uwagę zwróciła jedna reklama. Interesujące w niej było przede wszystkim wykorzystanie sygnałów niewerbalnych. A wspomnianą reklamą jest...